HOOGSENSITIEF

Eén op de vijf mensen is (hoog)sensitief. Ook wel hooggevoelig of fijngevoelig genoemd. Volwassenen hebben vaak wel hun manier gevonden om met hun (hoog)sensitiviteit om te gaan. Kinderen kunnen er behoorlijk problemen mee hebben. (Hoog)sensitieve kinderen zien, horen, voelen en ervaren meer dan gemiddeld. 

De meest in het oog springende kenmerken van HSK's zijn, dat ze vooral meer opmerken van wat er om hen heen gebeurd. Ze denken dieper en uitgebreider na over wat ze beleven en leren. Het zenuw- en zintuigensysteem werkt bijzonder goed en intensief. Ze stellen meer vragen en willen veel zelfstandig oplossen. HSK's zijn bijna allemaal sociale kinderen. Ze zijn heel gevoelig voor sociaal wenselijk gedrag; ze voelen verwachtingen van anderen feilloos aan. Ze voelen het ook als er geen interesse of echte interesse voor hen is. Als je niet met je volle aandacht luistert, dan voelen ze zich gekwetst en sluiten zij zich af. Ze zijn geen groepshelden, maar houden meer van 1 op 1 contact. Bovendien nemen ze ook veel energetische boodschappen waar. Ze kijken het liefst de kat uit de boom. Veranderingen en nieuwe dingen juichen ze niet toe, daar hebben ze moeite mee (kamp, eerst schooldag, verhuizing, feestjes). Deze hebben veel impact. Ze zijn daardoor eerder van slag als dingen niet lopen zoals ze verwachten of zoals ze altijd zijn gegaan. Ze hebben daarom behoefte aan duidelijkheid en regelmaat. Ze hebben sneller de grens van uitputting bereikt. Overprikkeld zijn, is echt een dagelijkse dreiging voor HSK's.

Wil je weten of jouw kind hoogsensitief is, kan je de Test HSK invullen. Hierin zie je ook de kenmerken op een rijtje.

 Op school zie je de volgende kenmerken bij een hoogsensitieve leerling:

• Valt nauwelijks op in de klas
• Is rustig
• Werkt (soms iets te) netjes en nauwkeurig
• Zou meer om hulp mogen vragen
• Krijgt liever geen beurt
• Doet wat gevraagd wordt
• Kan goed uitleggen en verwoorden
• Zal niet gauw iets uit zichzelf vertellen
• Kan meer dan hij of zij denkt
• Voelt zich snel geplaagd of gepest door andere kinderen
• Doet op het schoolplein niet snel mee met wilde of drukke spelletjes
• Huilt soms iets te snel

Maar het ene gevoelige kind is het andere niet. Er zijn 2 vormen van gevoeligheid, namelijk het hoogsensitieve kind en het hoogstimulatieve kind.

HOOGSTIMULATIEF

Hoogstimulatieve kinderen hebben de neiging veel op te merken in hun omgeving en daar vervolgens op af te gaan. Tegenwoordig wordt er ook wel gesproken over de high sensation seeker. Wat ze waarnemen prikkelt hun nieuwsgierigheid, waardoor ze in beweging komen. Het worden ook wel prikkelgevoelige of prikkelzoekende kinderen genoemd. Dat kan betekenen dat ze fysiek in actie willen komen, dus lopen, rennen, ravotten, praten, roepen, schreeuwen, dansen, springen, zingen, enz. Het kan ook zijn dat ze voornamelijk in hun denken geprikkeld raken en erg onrustig gaan denken, druk worden in hun hoofd of creatieve ideeën krijgen (die ze meestal direct willen uitvoeren). Zodra ze dus vanuit hun gevoeligheid contact leggen met de wereld om hen heen, treedt er een activering van gedrag op.

Op school zie je de volgende kenmerken bij een hoogstimulatieve leerling of wel prikkelgevoelige kinderen:

• Is aanwezig in de klas.
• Heeft vaak meer aandacht nodig dan gegeven kan worden of dan wenselijk is.
• Is wisselend emotioneel: dan weer boos, dan weer blij, of verontwaardigd, of uitgelaten.
• Wil graag en vaak iets zeggen of vertellen.
• Probeert regels uit.
•  Is beweeglijk, kan moeilijk stilzitten.
• Overschat zichzelf wel eens.
• Zou wat netter en geconcentreerder mogen werken.
• Vindt het erg leuk als er eens iets anders in de les wordt gedaan dan taal en rekenen.
• Houdt van speelkwartier en gym
• Kan luidruchtig zijn.

Het is belangrijk om onderscheid te maken tussen een hoogsensitief kind en een hoogstimulatief kind. Een hoogstimulatief (prikkelgevoelig) kind gaat anders met zijn gevoeligheid om dan een hoogsensitief kind. Doordat de aard van hun gevoeligheid verschilt, verschilt ook de begeleiding die deze kinderen nodig hebben.

Is er na het lezen van bovenstaande nog onduidelijkheid, neem gerust contact op voor persoonsgerichte toelichting. Wat ook hierbij geldt: het ene kind, is het andere niet.

De hier genoemde kenmerken over de hoogsensitieve leerling en de hoogstimulatieve leerling zijn geciteerd uit het boek: 'Gevoeligheid in de klas' van Gerarda van der Veen (uitgeverij 248 Media, 2015) . Wil je meer hierover lezen, is dit boek een aanrader! Zowel voor ouders als leerkrachten.